Ako neko pita | Beogradske vesti

Šta je Deževski sporazum?

06/05/202305/05/2023 Alex

Deževski sporazum je dogovor po kojem je Milutin preuzeo srpski presto 1282. godine. Sporazum je sklopljen u Deževi gde se nalazio jedan od dvoraca Nemanjića. Kad je kralj Dragutin 1282. godine kod obližnjeg grada Jeleča pao s konja i slomio nogu, povukao se s vlasti i predao presto u Deževi mlađem bratu Milutinu.

Šta je Aleksandrijski rukopis?

03/05/202302/05/2023 Alex

Aleksandrijski rukopis je rukopis Starog zaveta i Novog zaveta. Jedan od najznačajnijih rukopisa je Novi zavet, napisan na grčkom jeziku, i datira sa početka 5. veka. Aleksandrijski rukopis je jedan od najstarijih i najkompletnijih rukopisa Biblije.

Koji je prvi poznati holivudski film u kome je glavni lik iz Srbije?

01/05/202330/04/2023 Alex

Film „Ljudi mačke“ je američki crno-beli film iz 1942. godine, reditelja Žaka Turnera, Prvi je poznati holivudski film u kome je glavni lik iz Srbije. Radnja prati Srpkinju Irenu Dubrovnu, koja se udaje za Amerikanca, ali se plaši da će je stići porodično prokletstvo, po kome se žene pretvaraju u pantere kada su uzbuđene. Glavne uloge tumače Simon Simon, Kent Smit, Tom Konvej i Džejn Randolf. Film je 1944. dobio nastavak pod naslovom „Prokletstvo ljudi mačaka“, a 1982. istoimeni rimejk koji je režirao Pol Šrejder.

Koliko rimskih imperatora je rođeno na današnjem prostoru Srbije?

30/04/202330/04/2023 Alex

Na prostoru današnje Srbije, rođeno je 17 rimskih imperatora:

Da li znate šta znači cigara?

27/04/202326/04/2023 Alex

Cigara je čvrsto zamotani suvi i fermentirani duvan koji se koristi za pušenje. Reč cigara dolazi od španske reči cigarro što znači „cvrčak“.

Najstariji neprekidno naseljeni grad na svetu je?

27/04/202326/04/2023 Alex

Najstariji neprekidno naseljeni grad na svetu je glavni grad Sirije Damask. Takođe među najstarijim naseljenim gradovima su i Biblos, Jerihon i Alep.

Šta je Kopitarevo četvorojevanđelje?

26/04/202325/04/2023 Alex

Kopitarevo četvorojevanđelje je srednjovekovno srpsko jevanđelje sa područja Bosne. Jevanđelje je napisano krajem 14. i početak 15. veka. Kopitarevo četvorojevanđelje je ukrašeno minijaturama apostola Luke i Jovana, simbolima jevanđelista, krilatim volom kao simbolom Luke, i orlom kao simbolom Jovana.

Šta je Heterija?

25/04/202324/04/2023 Alex

Heterija je bilo tajno udruženje grčkih patriota osnovano 1814. godine u Odesi sa ciljem organizovanja ustanka za oslobođenje od Osmanskog carstva. U Srbiji je imala svoje sledbenike, a jedan broj nalazio se i u NIšu. Godine 1821. u Nišu su pripadnice te organizacije bili javno obešeni.

Šta je Agiazma?

24/04/202324/04/2023 Alex

Agiazma je posuda za čuvanje osvećene vode na Bogojavljenje. U srpskim srednjovekovnim crkvama agiazme su se nalazile na južnoj strani priprate.

Šta je Amvon?

24/04/202324/04/2023 Alex

Amvon je uzdignuti podijum u pravoslavnim hramovima na soleji, obično za visinu jedne stepenice, ispred ikonostasa. Sa amvona se drži propoved.

Ko su bili Bakići?

20/04/202319/04/2023 Alex

Bakići su bili srpska srednjovekovna plemićka porodica koji su krajem 15. i početkom 16. veka imali posede na prostorima Šumadije. Godine 1525. prešli su u Ugarsku, postavši jedna od najuglednijih srpskih porodica u toj kraljevini. Vojvoda Pavle Bakić je 20. septembra 1537. godine od ugarskog kralja dobio titulu srpskog despota.

Šta je Zemlja Brankovića?

19/04/202318/04/2023 Alex

Zemlja Brankovića je bila samostalna srednjovekovna srpska oblast nastala raspadom Srpskog carstva 1371. godine. Zemlja Brankovića se prostirala na najvećem delu današnjeg Kosova i Raške oblasti.

Ko su Bagaši?

18/04/202318/04/2023 Alex

Bagaši su srpska srenjovjekovna plemićka porodica koji su imali posede u Kraljevini Srbiji i Carevini Srbiji. Porodica se u 14. vijeku u Srbiju doselila iz Kostura ( zapadna Makedonija ). Antonije Bagaš je bio plemić u Srbiji koji se zamonašio na Svetoj gori i dobio ime Arsenije. Kao monah on je obnovio Manastir Svetog Pavla. Antonijev brat Nikola Bagaš delio je novac brojnim manastirima i selima.

Čirak

17/04/202316/04/2023 Alex

Čirak je stalak za svijeću ili ti svećnjak. Reč se koristi u terminologiji pravoslavne crkve.

Časna trpeza

16/04/202315/04/2023 Alex

Časna trpeza u Pravoslavnoj Crkvi je središte i najvažniji deo oltarskog prostora na kome se priprema završni čin pričešća. Simbolizuje grob i Presto Gospodnji.

Koja je najstarija crkva u Beogradu?

16/04/202315/04/2023 Alex

Crkva Ružice nalazi se “sakrivena” u severnoistočnom delu Kalemegdana ( Beogradske tvrđave) ispod Zindan kapije. Prema predanju, Crkva Ružice nastala je su kada su tri sestre Ružica, Marica i Cveta na prostoru beogradske tvrđave podigle po jednu crkvu koje bi služile kao njihove zadužbine pa su ih nazvale po svojim imenima. Tačno vreme kad je ova crkva napravljena i ko je učestvovao u gradnji ni dan danas nije poznato. Ono što se zna da je u vreme despota Stefana Lazarevića na istom mestu postojala crkva koju su srušili turci 1521.godine. Istorijske…

Naos

16/04/202315/04/2023 Alex

Naos je arhitektonski pojam za unutrašnju centralnu i glavnu prostoriju u hramu. Naos je glavno mesto molitve vernih.

Narteks

16/04/202315/04/2023 Alex

Narteks priprata je zapadni ulazni deo pravoslavne crkve koji je od ostatka crkve odvojen zidom i vratima. Služi za potrebe vršenja službe. Ponekad se ispred njega postavlja i egzonarteks ili tzv. spoljna priprata.

Šta je na Zapis Hilandarskoj zavesi?

13/04/202312/04/2023 Alex

Zapis na hilandarskoj zavesi izvezla je Jelena Mrnjavčević kao monahinja 1398/1399. dok je živela sa kneginjom Milicom, tada već monahinjom Evgenijom. Zavesa je od crvenog svilenog atlasa (144 x 118 cm). Na njoj je zlatnom i srebrnom žicom izvezena kompozicija na kojoj Isus u arhijerejskoj odeždi služi službi sa sv. Vasilijem Velikim i sv. Jovanom Zlatoustim.

Šta je Karejski tipik?

13/04/202312/04/2023 Alex

Karejski tipik je srednjovekovni spis na pergamentu u obliku svitka iz XII veka. Napisao ga je Sveti Sava 1199. godine u svojoj isposnici u Kareji . Tipik je najstariji sačuvani srpski dokument. Sadrži uputstva i pravila za monaški i isposnički život. Original tipika čuva se u riznici manastira Hilandar.