Kuća porodice Veljković u Beogradu
Država: Srbija
Grad: Beograd
Opština: Savski venac
Adresa: Birčaninova 21
Kuća porodice Veljković u Beogradu je jednospratna zgrada stambene namene podignuta je 1883. godine u stilu akademizma 19. veka.
Dvorišna zgrada sagrađena je između 1878. i 1883. godine. Umetnički paviljon, izgrađen 1931. godine po projektu arhitekte i inženjera arhitekture Vojislava Đokića i inženjera Aleksandra Gavrilovića, specijalno je projektovan i izveden za izlaganje slika i skulptura iz veoma vredne zbirke u svojini porodice.
U kući porodice Veljković se čuvala porodična zaostavština: staro oružje, vojni atlasi, stara izdanja knjiga i časopisa, nameštaj, predmeti primenjene umetnosti…
Najznačajniji i najbrojniji deo porodične zbirke činila su dela likovne umetnosti od oko 250 domaćih i stranih majstora akademskog realizma: Rista i Beta Vukanović, Veljko Stanojević, Dragutin Glišić, Ljuba Ivanović, Uroš Predić, Paja Jovanović, Marko Murat i zbirke od oko 30 stranih autora koji su izlagali na izložbama Pariskog salona u godinama između dva svetska rata odakle su Veljkovićevi otkupljivali slike.
Porodica Veljković je u dvorištu svoje kuće podigla moderan izložbeni Paviljon koji je u vreme svoje izgradnje bio prvi privatan muzej na Balkanu.
Početkom Drugog svetskog rata je zatvoren, a nakon rata Moše Pijade je ovde otvorio svoj atelje, a posle njega skulptor Sreten Stojanović. Nakon nacionalizacije Paviljona, bronzani odlivci iz zbirke predati su Akademiji likovnih umetnosti, a prostor je vremenom izgubio svoju osnovnu namenu.
