Na nekadašnjoj periferiji Beograda, a današnjem centru Beograda, između današnjeg Narodnog pozorišta i spomenika knezu Mihailu nalazila se Stambol kapija. U to vreme postojale su četiri kapije iz kojih se izlazilo iz Beograda,pored Stambol kapije, bile su još i Sava kapija, Varoš kapija i Vidin kapija. Kroz Stambol kapiju drum je vodio ka Istanbulu (Stambolu) pa je po tome i dobila ime.
Od svih kapija, Stambol kapija bila je najčvršće zidana od tesanog kamena a i imala je posebnu prostoriju za stražu. Kroz Stambol kapiju se ulazilo na tri ulaza: u sredini je bio veliki za kola, a sa obe strane po jedan manji za pešake. Sva su vrata bila od debelih hrastovih greda po kojima je prikovana jaka gvozdena oplata. Trga republike još nije bilo, kao ni današnjeg centra Beograda. Put koji je iz varoši izlazio na Stambol kapiju delio se odmah na dva kraka: jedan je išao desno ka Terazijama, a drugi levo ka Tašmajdanu i Paliluli.
U blizini Stambol kapije Turci su nabijali na kolac buntovne Srbe. Stoga je kapija bila krajnje ozloglašena među Srbima i predstavljala je simbol stradanja pod Osmanskim carstvom. Stoga je srušena 1866. godine, po naredbi kneza Mihaila. Rušenje je počelo polovinom aprila, a dovršeno 19. maja 1866. (po starom kalendaru).
Foto:wikipedia