Prvi vaseljenski sabor je bio održan u Nikeji 325. godine u vreme Sv. cara Konstantina Velikog. Ovaj Sabor je bio sazvan da otkloni zabunu koju je svojim krivim učenjem stvorio Arije, sveštenik iz Aleksandrije.
Arijeje propovedao kao da je Hristos u vremenu stvoren od Boga, i da nije prevečni Sin Božji, ravan po bitnosti Bogu Ocu. Na ovom Saboru učestvovalo je 318 svetih otaca. Sabor je osudio učenje Arijevo i Arija predao anatemi, pošto nije hteo da se pokaje.
Sabor konačno utvrdio Nikejski simbol vere, koji je docnije dopunjen na Drugom vaseljenskom saboru kao Nikejsko-carigradski simbol vere.
Na Prvom vaseljenskom saboru bili su mnogi znameniti svetitelji, među kojima su se naročito isticali: Sv. Nikolaj Mirlikijski, Sv. Spiridon, Sv. Atanasije, Sv. Ahilije, Pafnutije Ispovednik, Sv. Jakov Nisivijski, Makarije Jerusalimski, Aleksandar Aleksandrijski, Evstatije Antiohijski, Jevsevije Kesarijski, Mitrofan Carigradski, Jovan Persijski, Aristak Jermenski, i drugi mnogi sa Istoka. Sa Zapada pak prisustvovali su: Osija Kordovski, Teofil Gotski, Sesilijan Kartagenski, i drugi.
Glavni posao ovog Sabora, dakle, bio je utvrđenje Simvola vere. Osim toga, Sabor je utvrdio i vreme praznovanja Vaskrsa i propisao je 20 raznih kanona.
Spomen i pohvala svetim ocima Prvog vaseljenskog sabora vrši se u nedelju pred Duhove, ili u VII nedelju po Vaskrsu.
