Novo groblje u Beogradu
Novo groblje u Beogradu nalazi se u Ruzveltovoj ulici, a nastalo je 1886. godine, kao treće groblje u Beogradu za sahrane po hrišćanskim običajima.
Novo groblje je, na mestu na kojem se i danas nalazi, prvi put ubeleženo na planu Beograda iz 1884. godine. Pravila za službu na novom gradskom groblju usvojena su 1885, a završetak uređenja bio je 16. avgusta 1886. godine. Sa sahranjivanjem se otpočelo već sutradan. Tako je Novo groblje postalo i prvi planski regulisan prostor te vrste u Beogradu. Početak njegovog funkcionisanja označava veliku prekretnicu u savremenom komunalnom uređenju i životu grada. Neformalno je nazivano i Vladanovac , po predsedniku opštine Vladanu Đorđeviću.
Godine 1893, podignuta je grobljanska crkva Svetog Nikole, zadužbina Draginje i Stanojla Petrovića, po projektu Svetozara Ivačkovića. Ikonostas crkve delo je Stevana i Poleksije Todorović, a freske Andreje Domenika.
Zanimljivosti
Prostor parcele 109 je bio rezervisan za samoubice.
Ono što memorijalno-prostornu i spomeničku celinu Novog groblja izdvaja kao značajnu kulturno-istorijsku pojavu, jeste izuzetno bogatstvo skulpturnih spomenika, dela srpskih i jugoslovenskih vajara, od najstarijih do savremenih. Ovde se nalazi 900 skulpturalnih spomenika čiji su autori oko 80 istaknutih umetnika. Radi se uglavnom o bistama i plaketama, u bronzi ili kamenu, pored određenog broja reljefa simbolične sadržine.
Najstarija generacija vajara ovde je predstavljena delima Đorđa Jovanovića i Simeona Roksandića. Jovanović ima ovde preko 35 izloženih dela, stvaranih od kraja 19. veka do tridesetih godina 20. veka. Među najznačajnije spadaju ženske figure na grobu Sime Matavulja iz 1910, a od kasnijih radova spomenici dr Lazi Pačuu i Živojinu Mišiću. Roksandić je na ovom prostoru zastupljen sa svoja tri rada. Hrvatski vajar Rudolf Valdec je predstavljen jednim reljefom u bronzi simbolične sadržine, a Ivan Meštrović svojim četirima radovima, od kojih je najpoznatije poprsje Nikole Pašića. Slovenački vajar Lojze Dolinar zastupljen je na Novom groblju sa četiri svoja ostvarenja. Veća zastupljenost je beogradskih vajara. Sreten Stojanović je zastupljen sa preko dvadeset skulptura, od kojih je najpoznatija figura i reljef na grobu književnika Petra Kočića. Dragomir Arambašić zastupljen je sa četiri reljefa u bronzi, a Petar Palavčini ostavio je ovde svojih dvanaest dela, od kojih su najpoznatija „Dečak s frulom“, reljef na grobu Stevana Mokranjca, i poprsje Olge Konjević. Jedna od prvih žena u Srbiji koja je živela i radila u Parizu, Vuka Velimirović, zastupljena je ovde poprsjem na grobu Velje Vukićevića, rađenim u Parizu 1931. godine i sa dva reljefa u bronzi. Rista Stojanović je predstavljen četirima svojim radovima, od kojih je najpoznatiji „Klečeći ženski akt“ u kamenu na grobnici trgovca Jovana Jankovića. Živojin Žika Lukić je ovde ostavio preko dvadeset plaketa i ostale radove poprsja, reljefe i skulpture na kosturnici braniocima Beograda 1915. godine, podignutoj 1934. godine na mestu srpskog vojnog groblja. Od novijih umetnika, tu su dela Frane Menegela Dinčića, Stevana Badnarova, Otoa Loga, Nebojše Mitrića, Mihaila Paunovića i drugih.
A
- Aleja velikana na Novom groblju u Beogradu
- Aleja zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu
- Aleja narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu
- Aleja streljanih rodoljuba 1941-1944. na Novom groblju u Beogradu
- Arkade na Novom groblju u Beogradu
- Austrougarsko vojno groblje u Beogradu
- Aškenasko groblje u Beogradu
B
V
I
R
- Ruska nekropola u Beogradu
S
- Sefardsko groblje u Beogradu
- Spomen-groblje žrtava nacističkog (1941.) i savezničkog (1944.) bombardovanja Beograda
- Spomen-kosturnica branilaca Beograda 1914—1918.
- Spomenik ruske slave
F
- Francusko vojno groblje u Beogradu
C